میمند، روستایی به قدمت 12000 سال

ایران کشوری غنی از تاریخ است و میمند یکی از قدیمی ترین و زیباترین روستاهای کشور است. میمند در جنوب شرقی استان کرمان در نزدیکی شهرستان شهربابک وجود دارد که قدمت آن به عصر حجر می رسد. میمند روستای غارنشینان است. اعتقاد بر این است که میمند اقامتگاه اولیه انسان در فلات ایران بوده و قدمت آن به 12000 سال پیش باز می گردد.

اگرچه زمان زیادی از زندگی مردم در غارها می گذرد، اما زندگی غارنشینان هنوز برای بشر مرموز است. خوشبختانه، چند مکان باقی مانده است که به ما امکان می دهد درباره تاریخ بشر بیشتر بدانیم. یکی از این مناطق میمند است. میمند در 35 کیلومتری شمال شرقی شهربابک از توابع استان کرمان و در مسیر جاده ای است که تهران را در جنوب به بندرعباس متصل می کند. میمند در حدود 12000 سال پیش غارها و پناهگاه های صخره ای برای ساکنان اولیه فلات ایران فراهم کرده است. این آبادی از آن زمان تاکنون به طور مداوم مسکونی بوده و آن را به یکی از قدیمی‌ترین روستاهای ایران تبدیل کرده است. این دهکده میراث جهانی یونسکو است که در سال 2005 جایزه بین‌المللی ملینا مرکوری را از سوی یونسکو دریافت کرد. هدف این جایزه شناسایی نمونه‌های استثنایی از تلاش‌ها در حفظ و غنی‌سازی مناظر مهم فرهنگی جهان است. در 4 جولای 2015، این روستا به فهرست میراث جهانی یونسکو اضافه شد.

قدمت میمند به دوران قبل از اسلام می رسد. قدیمی ترین شواهد یافت شده نشانه هایی از حضور انسان در این منطقه را در حدود قرن ششم قبل از میلاد نشان می دهد. سایر یافته‌ها مربوط به پس از دوران امپراتوری هخامنشی است و زندگی عمدتاً عشایری را در کنار جوامع کوچکی که به طور دائم در این منطقه زندگی می‌کنند، نشان می‌دهد. سایر یافته های منطقه مربوط به امپراتوری اشکانیان، امپراتوری ساسانیان و آغاز دوره اسلامی است. این یافته ها گواه زندگی عشایری در زمان های مذکور است. بر اثر سلسله حوادثی بین قرن یازدهم تا هفدهم میلادی، مردم به سمت شمال شهربابک یعنی میمند کوچ کردند. شکل نعل اسبی این منطقه آن را به پناهگاهی مناسب برای افرادی تبدیل کرده بود که از دست مهاجمان پنهان شده بودند و می خواستند زندگی آرامی داشته باشند. پناهگاه های غار مانند در تپه ها انتخاب عاقلانه ای برای زندگی در درجه اول و دور ماندن از دشمنان بود. با افزایش جمعیت مردم شروع به ساختن غارهای دست ساز به عنوان زیستگاه خود کردند. افزایش ناگهانی جمعیت بین قرن 15 و 17 اتفاق افتاد. این افزایش جمعیت همزمان با امپراتوری صفویه است. بیشتر قبرهای قبرستان مربوط به آن زمان است.

قدمت حیرت‌انگیز سکونت در میمند با تکه‌هایی از حکاکی‌های سنگی تعیین شد که وجود ساکنان انسان را ثابت کرد. با این حال، ویژگی بارز روستا، یعنی بیش از 300 خانه غار در زمین آن، تقریباً آنقدر قدیمی نیستند، فقط قدمت 3 تا 4 هزار سال دارند. خانه‌های حفر شده به صورت دستی در کنار غارهای طبیعی در دامنه‌ای از تپه‌ها حک شده‌اند. آنها از 3000 سال پیش محل سکونت مردم محلی بوده اند و بافت صخره‌ای روستا این امکان را برای خانواده‌ها فراهم کرده است تا صدها سال در خانه‌های غار مانند زندگی کنند.
 همانطور که مردم محلی می گویند، اجداد آنها خانه های غار ساده را با استفاده از نوعی سنگ سخت و تیز که در این منطقه یافت می‌شود ساخته اند. در حال حاضر حدود 150 نفر در روستا زندگی می‌کنند که بسیاری از آنها چوپانان نیمه عشایری هستند و در ماه های زمستان که جمعیت به اوج خود می رسد در غارهای روستا زندگی می‌کنند. آنها در تابستان به مراتع مرتفع نقل مکان می‌کنند. در مجموع 406 واحد غار مسکونی با 2560 اتاق وجود دارد. برخی از آپارتمان‌های غار پنج طبقه هستند. تعداد زیادی از واحدها متروک هستند.

ساکنان روستای میمند بسیاری از آداب و رسوم پیشینیان خود را همچنان حفظ کرده‌اند. به‌گونه‌ای که حتی در زبان و گویش آن‌ها هنوز از کلمات پهلوی ساسانی استفاده می‌شود. در ایام محرم در این روستا مراسم سینه زنی به سبک مخصوص به اهالی این روستا برگزار می‌شود.

این روستا بسیار مورد توجه گردشگران واقع شده است و گرشگران داخلی و خارجی برای بازدید از این روستای قدیمی به این منطقه سفر میکنند. برای سفر به میمند شما بایستی بلیط اتوبوس شهربابک را خریداری کنید و از آنجا مسیر 35 کیلومتری تا میمند را با سواری طی کنید.